Ontmoetingen in Silom, Bangkoks zaken- en uitgaanswijk. Het is december 2021. Het gaat weer wat beter in Thailand, maar Omikron werpt z’n schaduw vooruit. Jos Campman spreekt op straat met uiteenlopende Thai. Wat ze gemeen hebben is dat Covid hun leven volledig overhoop gooide. Maar ook dat ze niet opgegeven. Een bijzonder tijdsbeeld in 18 citaten.> KASSA-DAME: Als een grand-madame zat ze achter de kassa van een Chinees-Thais restaurant, verantwoordelijk voor rekening en wisselgeld. Nu zit ze er op de stoep. Met mandje vol snuisterijen. ‘Er gaat op1 dag net zoveel geld door mijn handen als voorheen in 5 minuten. Maar blij dat ik hier van eigenaar mag zitten. Vooral allerlei soorten tigerbalsem zijn gewild. En alcoholspray in handige platte mini-verpakking’> KRANSJES-VERKOPER: Hij zat tijdens hele Covid-crisis gewoon elke ochtend op zijn vaste plek op de stoep om bloemenkransjes te rijgen en te verkopen. ‘Kransjes om geesten te eren zijn altijd nodig, ook met Covid. Maar pas laatste paar weken verdien ik weer redelijk. Restaurants zijn weer open, het kantoorpersoneel is weer terug. Het is bijna weer als vanouds’> MASSEUSE: Vlak voor pandemie had ze voldoende geld bijeen gemasseerd om terug te gaan naar Chiang Mai, waar haar dochtertje bij opa en oma woont. ‘Huis waar we allemaal zouden wonen, was na jaren sparen en bouwen af. Daar zou ik ook eigen massage-salon beginnen. Een hele goede. Echt gericht op problemen die mensen ervaren. Maar door Covid kwam daar niks van terecht en in Chiang Mai is geen werk te vinden. Ben nu hier terug om zo snel mogelijk geld te verdienen om schulden van afgelopen jaar af te lossen’> GOGO-BOY: De boerenzoon werkt in Bangkok eerst in schoenfabriek, dan als schoonmaker om uiteindelijk te kiezen voor grote geld van de jongensbar. ‘Hield het geheim voor vriendin thuis. Maar stelde niks voor. Beetje dansen, showtje, praatje maken, hand op knie, drankverkoop stimuleren. Soms hand en spandiensten in hotel. Door Covid ging bar dicht. Ik heb nog tijdje op kamer hier gewoond in de hoop op verbetering. Maar nu ga ik terug naar Isan. Denk niet dat ik ooit nog zo goed ga verdienen als in de bar’> VERPLEEGSTER: Ze had het in privé-ziekenhuis lang minder druk dan voor Covid. ‘We hebben kleine verpleegafdeling, dus niet veel Covid-patiënten. Maar andere patiënten bleven uit angst voor besmetting weg, ook bij regulier doktersbezoek. Werd erger toen 6 collega’s besmet bleken bij helpen Covid-patiënten in hotel. Nu is het weer drukker. Maar of dat zo blijft met komst Omikron-variant?’> TUKTUK-RIJDER: Hij rijdt met het iconische Thaise vervoersmiddel, maar voelt zich door overheid in steek gelaten. ‘Dat ze eigenlijk van ons afwillen, is nu overduidelijk. Voor taxi’s is er wel hulp, voor ondernemers en chauffeurs. Maar wij krijgen niks. Terwijl een tuktuk toch Covid-veilig transport is! Ik heb het overleeft dankzij familie hier in Bangkok en in Ubon. Gelukkig heb ik m’n eerste groepje toeristen weer naar interessante locaties kunnen brengen. Zij blij, ik blij’> BANKMEDEWERKSTER: Ze vraagt zich als balie-medewerkster af hoe lang de bank nog werk voor haar heeft. ‘Door Covid hebben mensen massaal digitaal bankieren ontdekt. We krijgen echt veel minder mensen aan de balie. Banken openden paar jaar geleden nog ene na andere kantoor. Nu investeren ze in online.’> MOTORSAI: Hij staat al jaren met z’n bromfiets-taxi (‘motorsai’ komt van motorcycle) bij de entree van het Metro-station. ‘Tijdens de lockdown hadden we bijna niets te doen. Was wonder als iemand vanuit het station met de roltrap omhoog kwam. Ook nu nog is het rustiger dan voor Covid. Minder mensen om naar hun kantoor in de buurt te brengen. Maar wel vaker lange ritten met kantoorpersoneel dat vroeger vanaf hier de bus pakte, maar dat nu niet veilig vindt’> BARISTA: Ze heeft de hele Covid-crisis doorgewerkt achter de Starbucks-bar, of eigenlijk 3 barren. ‘Toen we alleen to go mochten verkopen, zijn veel barista’s noodgedwongen vertrokken. Nu klanten weer zitten, is het een stuk drukker. Maar aantal stafleden blijft laag, om kosten te besparen. Daardoor ren ik in deze buurt van de ene naar de andere vestiging, net waar ik het hardst nodig ben’> SERVEERSTER: Ze was een trotse serveerster in een sjiek restaurant voor Thaise notabelen, nu verkoopt ze in opdracht van haar baas maaltijden aan de poort. ‘Was wennen. Maar hij legde uit dat hij me alleen zo in dienst kan houden. We hebben hier elke dag door onze kok bereidde maaltijden. Simpel, maar wel beter dan wat je elders krijgt. Kantoorpersoneel loopt er weg mee’> GRAB-BOY: Op zijn brommer bezorgt hij maaltijden, meestal van restaurants in de lokale shopping mall. ‘Door Covid laten mensen vaker bezorgen. We hebben dus meer werk. Maar door nieuwe contracten verdienen we maar ietsje meer. Er zijn nu meer bezorgdiensten en die concurreren door restaurants lage commissie te berekenen. Gaat ten koste van ons, want rijders zijn er genoeg> SCHOENMAKER: Zes dagen per week repareert hij schoenen op vaste plek onder boom. ‘Omdat minder mensen op kantoor werkten, had ik lang minder klanten. Maar mensen die wel in buurt waren, kwamen vaker. Schoenen opknappen is veel goedkoper dan schoenen kopen’> GOGO-BAR MANAGER: Ze werkt in waarschijnlijk hardst getroffen deel toeristische sector. ‘We zijn al eeuwigheid dicht. En denk niet we dit hoogseizoen alweer open mogen. We hebben terrasje waar we wat groente en fruit verkopen. Is de moeite niet, maar wel plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Veel personeelsleden zijn er niet. De meesten vertrokken bij begin pandemie al naar huis. Die wachten in Isan of in Vietnam en Laos op betere tijden’> KAPPER: Twee jaar geleden – vlak voor Covid-crisis – investeerde hij in een verhuizing van zijn heren-kapperszaak. ‘Feestelijke opening kon vanwege Covid-restricties niet doorgaan. En even later moesten we tijdens lock down deur sluiten. Gelukkig was pandeigenaar bereid huur te verminderen. Nu hopen we dat oude klanten ons weten te vinden. Want er moet flink geknipt worden om de investering eruit te krijgen’> KLEERMAKER: Ruim 30 jaar zat ie als Thai met Indiase roots tussen de stoffen voor hemden en pakken, maar in augustus heeft de Chinese eigenaar de aloude tailor-zaak gesloten. ‘Zag het aankomen. Hoge huur, nauwelijks nog klanten, dat kan niet lang goed gaan. Was nog maar enige werknemer en toch zat ik hele dag niets te doen. Voor weinig geld, want geen commissie. Hoe verder weet ik niet… Ik weet het niet…’> KLUSJESMAN: Het gaat goed met deze steun en toeverlaat van bewoners van enkele appartementengebouwen. ‘Voor Covid had ik het te druk. Moesten mensen lang op me wachten. Nu is het rustig en eigenlijk beter. Eerder dit jaar belden mensen alleen als ze problemen hadden. Met water of elektriciteit. Renovatieklussen stelden ze uit. Geen geld of liever geen mensen over de vloer. Maar nu trekt het weer aan’> APOTHEKER: Ze is 20 kilo afgevallen door nog maar verspreidt over 8 uur per etmaal te eten. ‘Covid dwingt tot gezonder leven. Dat vinden mijn klanten gelukkig ook. Omzet vitamine-preparaten is flink gestegen. Lijkt of mensen ook trouwer hun vaste medicijnen slikken. Om niet te verzwakken. Nee, ik heb geen klagen. Er is maar 1 medicijn dat veel minder verkoopt: Die blauwe pilletjes voor mannen’> STUDENT JOURNALISTIEK: De Franse broodjeszaak waar hij elke dag bijverdiende, verhuisde eerst naar een kleinere ruimte en ging toen helemaal dicht. ‘Zat ik van ene op andere dag zonder geld om studie te betalen. Heb lening afgesloten. Die moet ik nu snel afbetalen. Maar daar moet ik eerst een andere lening voor afsluiten. Als ik niet op pas, ben ik als Covid voorbij is, alleen nog maar bezig met leningen leningen af te lossen.’
INFO
> De citaten waren eerder terug te vinden in de dagelijks Corona-update in onze Facebook-groep Typisch Thailand Telex
> Alle info over reizen naar Thailand – inclusief belangrijke links – op onze pagina Weer welkom in Thailand