Grootmoeder Ping zit niet meer op het krukje in de opening van haar Chinese kruidenierswinkel. De verveloze, shop-brede harmonicadeur aan de straatkant blijft dicht.
De donkere en muf ruikende zaak – tot aan het plafond volgestopt met pakken rijst, potten kruiden, dozen wasmiddel, rotan vegers, glazen flesjes prik, een vriezer met zakken ijsklontjes en een kleine vitrine met warme dumplings – was de laatste in zijn soort in Bangkoks aloude woonwijk Saladaeng.
Oma stamt af van arme Chinese immigranten. Kleine handelaren, die begin 1900 succesvolle middenstanders bleken.
‘Toch verdiende ze de laatste jaren nauwelijks de kost’, zegt haar neef. ‘Ze bleef het proberen. Laatst nog met spotgoedkope condooms-extra-small. Maar Thai lopen niet meer bij de Chinees naar binnen. Daarom heeft ze het pand nu verkocht. Aan de 7-Eleven.’
7-Eleven verdringt de Chinees
Nieuwe lichte en frisse buurtsupers van 7-Eleven dreigen de laatste slagen toe te brengen aan traditionele Chinese kruideniers, mobiele straatventers en dampende eetstalletjes.
Ze zijn klein. Vaak niet groter dan een garagebox. Maar met een ongeëvenaard assortiment aan snacks en drank. Van ter plekke door het personeel te verwarmen ham-kaastosti’s, spaghetti en Duitse worst tot rijstburgers, noodles met kip en Penang curry. Van Thaise kokoskoekjes tot Van Houten-repen . Van banaan tot bananenijs. Van zacht en hard gekookte eieren tot Thaise omelet. Van mierzoete roze prik tot cola zonder suiker. Van groene thee tot ijskoffie. Van Mekhong-whisky tot Johny Walker Black en Blue.
En verder naar het lijkt alles wat de moderne passant nodig kan hebben: Sigaretten, naald en garen, pleisters, make-up, schoencrème, maandverband, wegwerpslips, paraplu’s wegwerpponcho’s, zonnecrème, telefoonkaarten, offerandes voor bedelmonniken, vliegtickets, ongevallenverzekeringen en condooms. In alle maten.
Redder in nood in heet Bangkok
De 7-Eleven is in Thailand je redder in nood. In weerwil van de winkelnaam 24 uur er dag. Al was het maar om even af te koelen in Bangkok – de gemiddeld heetste hoofdstad ter wereld.
Dat doen de straathonden ook. Als er ruimte is liggen ze bij veel vestigingen op de stoep om even te genieten als de deur open gaat.
7-Eleven’s zijn ook steeds vaker te vinden in kantoorkolossen, ziekenhuizen en grote parkeergarages. Zonder zo’n zaak hoor je er als gebouwexploitant niet echt bij.
1e Thaise 7-Eleven op Patpong
De eerste 7-Eleven opent in 1989. Op Patpong – ook toen al de locatie van ondeugende biertenten en gogobars, maar vooral van westerse hoofdkantoren als dat van KLM.
In 2015 zijn er 7000 winkels. Een lokale journalist concludeert dan: ‘In down town Bangkok kun je vanuit elke 7-Eleven een andere zien’.
Dat is ook precies de bedoeling. De bedrijfsstrategie is dat de Thai letterlijk niet om de 7-Eleven heen kunnen.
De teller staat opeens op 10.007 winkels
In straten met veel publiek zitten soms drie of vier winkels dicht bij elkaar. Een is er van de landelijke organisatie, de rest van franchisenemers die meedelen in het succes. Dat voorkomt dat kleine concurrenten als Family Mart op goede locaties een kans krijgen.
Ding-dong!
In de week dat grootmoeder Ping stopt – kan de directie de groei van het aantal winkels blijkbaar niet meer bijbenen: Ze cancelt de grand-opening van nummer 10.000, omdat de teller opeens al op 10.007 staat. De komende paar jaar moet dat toenemen tot minstens 13.000.
Welke ‘Seven’ – zoals de Thai de winkelnaam vaak afkorten – je ook binnen loopt, de ontvangst is altijd vertrouwd:
Na het dingdong-geluidje van de deur slaat de koude lucht van de airco je tegemoet en groet het personeel je in koor.
‘Sawatdee krap, cheun krap’ (de jongens), ‘Sawatdee Ka, cheun ka’ (de meiden).‘Goedendag, welkom!’, in welke supermarkt in de lage landen hoor je dat nog?
Isan blij met komst 7-Eleven
De winkelketen trekt per dag 16 miljoen klanten. Dat zijn er snel meer, nu ook het grote rurale landsdeel Isaan wordt veroverd.
Een dorpshoofd in grensprovincie Amnat Charoen, noemt een 7-Eleven aan de hoofdweg langs haar boerendorp het begin van een nieuwe tijd.
‘Het bewijst dat we niet achterlijk zijn. Met die winkel voelt het vertrouwder deze kant op te komen. Kunnen wij ook eindelijk van het toerisme profiteren.’
Ook 7-Eleven is Chinees!
Wat veel Thai zich niet realiseren, is dat ze bij elke 7-Eleven eigenlijk gewoon nog bij de Chinees binnen lopen.
De Thaise tak van het van oorsprong Japanse 7-Eleven is via de machtige CP-groep in handen van ’s lands rijkste zakenman Dhanin Chearavont, net als grootmoeder Ping een nazaat van een gelukzoekende Chinese immigrant.
‘Je kunt niet om ons heen’, zegt oma’s neef trots.
UPDATE OKTOBER 2020: De Corona-crisis remt de groei van het aantal 7-Eleven’s. Vooral in toeristische gebieden als Patong, Pattaya en Cha-Am sluiten zaken bij gebrek aan voldoende klanten. Maar het lijkt ons dat het bedrijfsresultaat niet onder druk staat: 7-Eleven start nieuwe diensten als home-delivery en laundry-service.
Volg ons op Facebook!
Maak gratis journalistiek mogelijk: Zie hier voor info!